Kinh Tế Nhật Bản Khởi Sắc 2024 và Lực Cản Năm 2025

Trong những năm gần đây, kinh tế Nhật Bản đã ghi nhận nhiều dấu hiệu khởi sắc, tuy nhiên, các chuyên gia cũng chỉ ra rằng nền kinh tế này vẫn phải đối mặt với những thách thức lớn trong tương lai, đặc biệt là vào năm 2025. Bài viết này sẽ phân tích những điểm sáng trong kinh tế Nhật Bản năm 2024 và những lực cản tiềm ẩn mà quốc gia này có thể gặp phải vào năm 2025.

Khởi Sắc Kinh Tế Nhật Bản 2024

Kinh tế Nhật Bản trong năm tài chính 2024 cho thấy những dấu hiệu tích cực đáng ghi nhận. Theo báo cáo từ Phủ Nội các Nhật Bản, trong quý thứ ba của năm tài chính 2024 (từ tháng 10 đến tháng 12/2024), tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thực chất của Nhật Bản tăng trưởng 0,7% so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức tăng trưởng khá mạnh trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều khó khăn. Kết quả này cũng giúp tỷ lệ tăng trưởng GDP thực chất của Nhật Bản trong cả năm 2024 đạt 0,1%, đánh dấu năm thứ tư liên tiếp Nhật Bản duy trì tăng trưởng dương.

Một yếu tố nổi bật khác trong năm 2024 là GDP danh nghĩa của Nhật Bản lần đầu tiên vượt qua mức 600.000 tỷ Yên (khoảng 4.000 tỷ USD). Đây là một cột mốc quan trọng đối với nền kinh tế lớn thứ ba thế giới. Các chuyên gia kinh tế đều cho rằng đây là kết quả của các chính sách cải cách và tăng trưởng bền vững mà Chính phủ Nhật Bản đã thực hiện trong thời gian qua.

Theo Bộ trưởng Hayashi Yoshimasa, Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản, nền kinh tế Nhật Bản đang có những khởi sắc mạnh mẽ nhất trong vòng 30 năm qua. Chính phủ Nhật Bản đang tập trung vào việc tăng thu nhập của doanh nghiệp và người lao động, đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ các đầu tư vào cơ sở hạ tầng và công nghệ để tạo ra một nền kinh tế bền vững, không phụ thuộc vào giảm phát như trước đây.

Bên cạnh đó, theo thông tin từ Bộ Tài chính Nhật Bản, thặng dư cán cân thanh toán quốc tế của Nhật Bản trong năm 2024 đạt mức 29.261 tỷ Yên (khoảng 4 triệu 828 ngàn tỷ VND), cao nhất kể từ năm 1985. Đây là dấu hiệu cho thấy tình hình xuất khẩu và đầu tư của Nhật Bản đang được cải thiện, mặc dù nền kinh tế vẫn phải đối mặt với các khó khăn do tác động từ chiến tranh và đại dịch COVID-19.

Những Lực Cản Trong Kinh Tế Nhật Bản Năm 2025

Mặc dù kinh tế Nhật Bản có sự khởi sắc trong năm 2024, nhưng nền kinh tế này vẫn đối mặt với nhiều lực cản lớn trong năm 2025. Một trong những vấn đề quan trọng là tình trạng vật giá tăng cao trong nước, đặc biệt là các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu.

Theo báo cáo của công ty dữ liệu Teikoku Databank, trong năm 2024, có đến 12.520 mặt hàng tiêu dùng tăng giá, với mức tăng dao động từ 8% đến 23%. Dự báo, trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 4/2025, sẽ có thêm 6.121 mặt hàng bị nâng giá, với mức tăng trung bình 18%. Các chuyên gia kinh tế Nhật Bản lo ngại rằng việc tăng lương trong năm 2025 sẽ chỉ càng làm tăng giá cả, gây áp lực lên người tiêu dùng và làm giảm sức mua trong nền kinh tế.

Một vấn đề nghiêm trọng khác là chính sách thuế quan của Mỹ, đặc biệt là mức thuế mà Mỹ có thể áp dụng đối với các sản phẩm ô tô nhập khẩu từ Nhật Bản. Theo tính toán của Viện nghiên cứu kinh tế Nhật Bản, chỉ riêng mức thuế này có thể khiến GDP của Nhật Bản giảm từ 0,08% đến 0,2%. Hiện tại, các cơ quan chức năng của Nhật Bản đang tích cực đàm phán với phía Mỹ để giảm thiểu tác động tiêu cực từ chính sách thuế quan này, nhưng kết quả cụ thể vẫn chưa rõ ràng.

Các Thách Thức Lớn Cần Giải Quyết

Ngoài các vấn đề liên quan đến vật giá và chính sách thuế quan của Mỹ, Nhật Bản còn phải đối mặt với hai thách thức lớn nữa là giá trị đồng Yên mất ổn định và dân số lão hóa.

1. Giá trị đồng Yên mất ổn định: Trong vài năm qua, đồng Yên đã chứng kiến sự mất giá mạnh so với USD và các đồng tiền lớn khác. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí nhập khẩu của Nhật Bản và làm gia tăng áp lực lên các doanh nghiệp sản xuất, đặc biệt là trong các ngành sử dụng nguyên liệu nhập khẩu. Đồng Yên yếu cũng khiến người dân phải đối mặt với mức lạm phát cao, làm giảm sức tiêu dùng và ổn định của nền kinh tế.

2. Dân số lão hóa và thiếu hụt lao động: Nhật Bản đang đối mặt với dân số già khi tỷ lệ người cao tuổi tăng cao, trong khi tỷ lệ sinh giảm. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu hụt lao động nghiêm trọng trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong sản xuất và chăm sóc sức khỏe. Hệ quả là năng suất lao động giảm sút, làm ảnh hưởng đến khả năng duy trì tăng trưởng dài hạn của nền kinh tế.

Giải Pháp Cho Những Thách Thức

Để vượt qua các lực cản trong năm 2025, Chính phủ Nhật Bản cần tập trung vào việc tăng cường đầu tư vào công nghệ và đổi mới sáng tạo, đặc biệt là trong các lĩnh vực sản xuất tự động và trí tuệ nhân tạo, nhằm cải thiện năng suất lao động. Hơn nữa, Chính phủ cũng cần đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ lao động trẻ và người nước ngoài, đồng thời phát triển các chính sách chăm sóc sức khỏe và an sinh xã hội để giải quyết vấn đề dân số già.

Ngoài ra, việc đàm phán với các quốc gia, đặc biệt là Mỹ, về các chính sách thương mại và thuế quan cũng cần được chú trọng để giảm thiểu tác động tiêu cực đến nền kinh tế.

Kết Luận

Kinh tế Nhật Bản đã có những dấu hiệu khởi sắc trong năm 2024, tuy nhiên, nền kinh tế này vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức lớn trong năm 2025. Những vấn đề liên quan đến vật giá tăng, chính sách thuế quan của Mỹ, sự mất ổn định của đồng Yên và dân số lão hóa đều là những yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự bền vững của nền kinh tế Nhật Bản. Chính phủ Nhật Bản sẽ cần có những giải pháp toàn diện và kịp thời để giải quyết những vấn đề này và duy trì đà tăng trưởng bền vững trong tương lai.