Nhật Bản Cắt Giảm Phát Hành Trái Phiếu Chính Phủ Siêu Dài Hạn: Tín Hiệu Thay Đổi Chiến Lược Tài Khóa?

Bộ Tài chính Nhật Bản điều chỉnh chiến lược phát hành trái phiếu sau dấu hiệu giảm mạnh về nhu cầu

Trong một động thái hiếm hoi, Bộ Tài chính Nhật Bản (MOF) vừa công bố kế hoạch cắt giảm phát hành trái phiếu chính phủ siêu dài hạn – một loại trái phiếu có kỳ hạn trên 10 năm – trong năm tài chính hiện tại (kết thúc vào tháng 3 năm 2026).

Động thái này được đưa ra sau khi nhu cầu đối với các loại trái phiếu kỳ hạn 20–40 năm sụt giảm nghiêm trọng, đặc biệt là trong cuộc đấu giá trái phiếu 20 năm hồi tháng 5, nơi tỷ lệ mua vào chạm mức thấp nhất kể từ năm 2012.

Mặc dù tổng giá trị phát hành trái phiếu chính phủ trong năm tài chính 2025 vẫn giữ nguyên ở mức 176,9 nghìn tỷ yên (khoảng 1,2 nghìn tỷ USD), nhưng cơ cấu trái phiếu sẽ có sự thay đổi đáng kể.

Cắt giảm 3,6 nghìn tỷ yên trái phiếu siêu dài hạn – Chuyển hướng sang trái phiếu ngắn hạn và cho nhà đầu tư cá nhân

Theo kế hoạch điều chỉnh được Bộ Tài chính Nhật Bản trình bày hôm thứ Sáu với các tổ chức tài chính, bắt đầu từ tháng 7/2025, lượng phát hành trái phiếu chính phủ siêu dài hạn – bao gồm các kỳ hạn 20, 30 và 40 năm – sẽ được cắt giảm tổng cộng khoảng 3,6 nghìn tỷ yên, tương đương gần 25 tỷ USD.

Khoản cắt giảm này sẽ được bù đắp thông qua:

• Gia tăng phát hành trái phiếu ngắn hạn (kỳ hạn dưới 10 năm), nhằm tận dụng chi phí vay rẻ hơn.

• Mở rộng phát hành trái phiếu cho nhà đầu tư cá nhân, nhằm tăng tính đa dạng trong cơ sở nhà đầu tư và giảm phụ thuộc vào tổ chức tài chính lớn.

Đây là lần hiếm hoi Bộ Tài chính Nhật Bản thực hiện điều chỉnh giữa kỳ trong kế hoạch phát hành trái phiếu – vốn thường được lập đầu năm tài chính và ít khi thay đổi.

Lý do cốt lõi: Nhu cầu giảm và biến động trên thị trường trái phiếu siêu dài hạn

Sự điều chỉnh này phản ánh một loạt thay đổi trên thị trường tài chính Nhật Bản:

1. Nhu cầu đối với trái phiếu siêu dài hạn giảm rõ rệt
   Trong phiên đấu giá trái phiếu kỳ hạn 20 năm diễn ra hồi tháng 5, mức cầu giảm xuống mức thấp nhất trong hơn một thập kỷ, gây lo ngại về tính hấp dẫn của các công cụ nợ dài hạn, vốn từng là kênh đầu tư ưa chuộng của các quỹ hưu trí và công ty bảo hiểm.

2. Chi phí phát hành trái phiếu tăng nhẹ
   Khi lãi suất dài hạn có xu hướng tăng – phản ánh kỳ vọng phục hồi kinh tế và khả năng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) sẽ tiếp tục điều chỉnh chính sách lãi suất – chi phí phát hành trái phiếu siêu dài hạn cũng tăng theo, tạo áp lực cho ngân sách.

3. Thay đổi trong chiến lược đầu tư của các tổ chức tài chính
   Nhiều tổ chức đầu tư đang chuyển sang các loại tài sản có rủi ro cao hơn hoặc thời hạn ngắn hơn để tối ưu hóa lợi suất, trong bối cảnh Nhật Bản từng bước rút khỏi chính sách lãi suất siêu thấp kéo dài hàng thập kỷ.

Tác động đến thị trường trái phiếu và nền kinh tế Nhật Bản

1. Ổn định kỳ hạn nợ công

Việc tăng cường phát hành trái phiếu ngắn hạn giúp Nhật Bản giảm chi phí tài chính ngắn hạn, song cũng đồng nghĩa với việc rút ngắn kỳ hạn trung bình của nợ công. Điều này có thể khiến ngân sách chịu áp lực tái cấp vốn thường xuyên hơn trong tương lai.

Tuy nhiên, với lợi suất ngắn hạn vẫn ở mức thấp, đây được xem là bước đi chiến lược trong bối cảnh Nhật Bản vẫn đang phải quản lý tỷ lệ nợ công cao nhất trong các nền kinh tế phát triển (trên 250% GDP).

2. Tăng tính linh hoạt trong điều hành tài khóa

Việc điều chỉnh cơ cấu phát hành trái phiếu giúp Bộ Tài chính phản ứng linh hoạt hơn với diễn biến thị trường, đồng thời thu hút nhóm nhà đầu tư cá nhân, góp phần mở rộng cơ sở mua trái phiếu nội địa – điều rất cần thiết nếu lãi suất tiếp tục tăng trong các năm tới.

3. Tác động gián tiếp đến lộ trình chính sách tiền tệ

Dù BOJ vẫn đang giữ chính sách tiền tệ nới lỏng ở mức nhất định, thị trường đang dần kỳ vọng vào lộ trình tăng lãi suất ổn định trong trung hạn. Việc Bộ Tài chính giảm phát hành trái phiếu dài hạn cũng là một dấu hiệu gián tiếp cho thấy chính phủ đang chuẩn bị cho một môi trường lãi suất cao hơn trong tương lai.

Phản ứng từ thị trường tài chính

Ngay sau khi thông tin được công bố, lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 20 và 30 năm đã tăng nhẹ, do kỳ vọng nguồn cung giảm làm tăng giá trị thị trường. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng tác động sẽ không quá lớn trong ngắn hạn, bởi khối lượng phát hành tổng thể vẫn không đổi.

Một chuyên gia tài chính tại Tokyo nhận định:

“Việc cắt giảm phát hành trái phiếu siêu dài hạn không làm thay đổi bản chất tài khóa của Nhật Bản, nhưng nó cho thấy sự chủ động hơn trong điều hành – đặc biệt trong bối cảnh thị trường đang thay đổi và BOJ có thể tiếp tục điều chỉnh chính sách tiền tệ.”

Kết luận: Tái cơ cấu trái phiếu – bước đi nhỏ, ý nghĩa lớn

Việc cắt giảm phát hành trái phiếu siêu dài hạn năm 2025 của Bộ Tài chính Nhật Bản là một bước đi thận trọng nhưng chiến lược, phản ánh những thay đổi rõ nét trong tâm lý thị trường và xu hướng đầu tư trái phiếu.

Dù không làm thay đổi tổng mức vay nợ, nhưng việc chuyển hướng sang trái phiếu ngắn hạn và thu hút nhà đầu tư cá nhân là tín hiệu cho thấy Nhật Bản đang điều chỉnh dần chiến lược tài khóa để thích ứng với thời kỳ hậu lãi suất âm.

Trong tương lai gần, việc duy trì ổn định tài chính công trong bối cảnh thay đổi môi trường vĩ mô toàn cầu sẽ là bài toán lớn mà Nhật Bản cần giải quyết – không chỉ bằng con số, mà còn bằng tính linh hoạt, sự minh bạch và thích ứng kịp thời với xu hướng thị trường.

Xem thêm: 

VIET HAN TRANSPORT Cung Cấp Dịch Vụ Gửi Mật Ông Đi Hàn

Dịch vụ gửi măng khô từ Việt Nam sang Nhật Bản giá rẻ