Nhật Bản theo dõi sát hoạt động núi lửa Shinmoedake: Chưa loại trừ nguy cơ phun trào magma

Tokyo, ngày 3/7/2025 – Giới chức và chuyên gia núi lửa tại Nhật Bản đang theo dõi chặt chẽ tình hình hoạt động của núi lửa Shinmoedake, sau khi núi này phun trào trở lại lần đầu tiên kể từ năm 2018. Dù chưa ghi nhận sự hiện diện của magma mới, nhưng các nhà khoa học cảnh báo không thể loại trừ khả năng xảy ra phun trào magma trong thời gian tới.

Núi lửa Shinmoedake phun trào trở lại sau 7 năm yên ắng

Nằm trong dãy núi Kirishima, giữa hai tỉnh Kagoshima và Miyazaki, núi lửa Shinmoedake đã phun trào trở lại vào ngày 22/6/2025, đánh dấu lần hoạt động đầu tiên sau gần 7 năm. Vào ngày 2/7 (thứ Tư), tro núi lửa tiếp tục bốc cao tới 2.800 mét so với miệng núi – một con số cho thấy mức độ hoạt động địa chất vẫn còn mạnh.

Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA) đã giữ nguyên mức cảnh báo núi lửa ở cấp độ 3 trên thang 5 cấp, khuyến cáo người dân tránh xa bán kính 3 km tính từ miệng núi, đề phòng nguy hiểm từ đá văng và dòng mạt vụn núi lửa (pyroclastic flow).

Chưa ghi nhận magma mới, nhưng dấu hiệu giãn nở dưới lòng đất đáng lưu tâm

Tại cuộc họp hội đồng nghiên cứu núi lửa của chính phủ Nhật Bản diễn ra hôm thứ Tư, các chuyên gia đã báo cáo về tình trạng hiện tại của Shinmoedake. Họ cho biết núi đang phát ra lượng khí núi lửa rất lớn, trong khi các thiết bị đo địa chất cũng ghi nhận hiện tượng giãn nở lớp vỏ trái đất – dấu hiệu cho thấy áp lực có thể đang gia tăng dưới lòng núi.

Tuy nhiên, các mẫu tro núi lửa thu được và phân tích cho thấy chưa có sự xuất hiện của magma mới – yếu tố quan trọng để xác định nguy cơ phun trào mạnh.

Ý kiến chuyên gia: Cần tiếp tục theo dõi sát, chưa đến mức họp khẩn

Ông Shimizu Hiroshi, Chủ tịch hội đồng chuyên gia và là Viện trưởng Viện Xúc tiến Nghiên cứu Núi lửa trực thuộc Viện Nghiên cứu Khoa học Địa chất và Phòng chống Thiên tai Quốc gia (NIED), nhận định rằng:

“Hiện tại vẫn chưa thể khẳng định là đã có phun trào magma. Tuy nhiên, cũng không thể loại trừ hoàn toàn nguy cơ này. Chúng ta cần tiếp tục theo dõi chặt chẽ các tín hiệu địa chấn và tình trạng giãn nở dưới lòng đất.”

Các chuyên gia trong hội đồng cũng thống nhất quan điểm rằng chưa đến mức cần triệu tập một cuộc họp khẩn cấp, nhưng khuyến nghị các cơ quan chức năng duy trì hệ thống giám sát 24/7, nhằm đảm bảo phản ứng kịp thời nếu tình hình thay đổi.

Shinmoedake – Một trong những núi lửa có lịch sử hoạt động mạnh tại Nhật Bản

Núi Shinmoedake không phải là cái tên xa lạ với người dân Nhật Bản. Đây là một trong những núi lửa hoạt động mạnh thuộc dãy Kirishima, từng có những đợt phun trào lớn vào năm 2011 và 2018, gây ảnh hưởng đáng kể đến giao thông và cuộc sống của người dân trong khu vực.

Năm 2011, Shinmoedake phun trào mạnh, làm tro bụi phủ trắng nhiều khu vực dân cư và gây gián đoạn cho hàng không địa phương. Đợt phun trào này từng khiến chính phủ phải nâng mức cảnh báo lên cấp 4, yêu cầu sơ tán cư dân gần khu vực núi.

Hiểm họa tiềm tàng từ đá văng và mạt vụn núi lửa

Theo Cơ quan Khí tượng Nhật Bản, ở mức cảnh báo 3, người dân và du khách không nên tiếp cận khu vực núi lửa trong bán kính 3 km tính từ miệng núi. Trong phạm vi này, nguy cơ đá nóng văng ra và dòng mạt vụn núi lửa di chuyển nhanh với nhiệt độ cao là hoàn toàn có thể xảy ra nếu núi tiếp tục hoạt động mạnh hơn.

Dòng mạt vụn núi lửa (pyroclastic flow) là một trong những hiện tượng nguy hiểm nhất trong phun trào núi lửa, có thể di chuyển với tốc độ hàng trăm km/giờ và nhiệt độ lên đến 1.000°C. Nó từng gây ra nhiều thảm họa tại Nhật Bản, điển hình là tại núi Unzen (năm 1991) và núi Ontake (năm 2014).

Cảnh báo và khuyến nghị cho người dân

Hiện tại, các nhà chức trách khuyến cáo người dân:

Không tiếp cận khu vực nguy hiểm, đặc biệt là trong bán kính 3 km quanh miệng núi.
Theo dõi liên tục các thông báo từ Cơ quan Khí tượng Nhật Bản và chính quyền địa phương.
Chuẩn bị phương án sơ tán khẩn cấp, nhất là với những người sinh sống hoặc làm việc gần khu vực núi Shinmoedake.
Tránh để tro bụi ảnh hưởng đến sức khỏe, bằng cách đeo khẩu trang, kính bảo hộ và che chắn đường thở khi ra ngoài.

Kết luận: Vẫn trong tầm kiểm soát nhưng không thể chủ quan

Dù hiện tại chưa có dấu hiệu phun trào magma rõ rệt, nhưng với tiền sử hoạt động mạnh của Shinmoedake và các dấu hiệu địa chất đang diễn ra, việc theo dõi sát là điều cần thiết.

Nhật Bản nằm trên vành đai lửa Thái Bình Dương, với hơn 100 núi lửa đang hoạt động, và đã đầu tư mạnh mẽ vào hệ thống cảnh báo sớm, nghiên cứu địa chấn và xây dựng cộng đồng thích nghi với thiên tai. Tuy nhiên, thiên nhiên vẫn luôn ẩn chứa nhiều bất ngờ, đòi hỏi sự cảnh giác và phối hợp chặt chẽ giữa giới chuyên gia, chính phủ và người dân.

Xem thêm :

VIET HAN TRANSPORT Cung Cấp Dịch Vụ Gửi Mật Ông Đi Hàn

Dịch vụ gửi măng khô từ Việt Nam sang Nhật Bản giá rẻ