Nội Dung
Mới đây, hãng xe Nhật Bản Suzuki đã chính thức thông báo tạm ngừng sản xuất mẫu xe hatchback cỡ B – Suzuki Swift – tại nhà máy ở Nhật Bản. Nguyên nhân được đưa ra là do tình trạng gián đoạn nghiêm trọng trong chuỗi cung ứng đất hiếm, loại nguyên liệu chiến lược không thể thiếu trong sản xuất linh kiện điện tử và nam châm vĩnh cửu cho động cơ xe hơi.
Theo hãng tin Reuters, Suzuki đã trở thành nhà sản xuất ô tô đầu tiên của Nhật Bản buộc phải tạm ngừng sản xuất một mẫu xe chủ lực do tác động trực tiếp từ lệnh hạn chế xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc, có hiệu lực từ tháng 4/2025.
Đất hiếm là nhóm 17 nguyên tố hóa học có vai trò then chốt trong các ngành công nghệ cao, đặc biệt là ngành công nghiệp ô tô, hàng không vũ trụ và sản xuất chất bán dẫn. Trung Quốc hiện đang kiểm soát tới hơn 60% nguồn cung đất hiếm toàn cầu. Việc Trung Quốc ban hành lệnh cấm xuất khẩu một số loại đất hiếm và nam châm vĩnh cửu vào tháng 4 vừa qua đã gây ra một cú sốc lớn đối với các chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là tại Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu và Mỹ.
Suzuki là hãng xe đầu tiên ở Nhật Bản buộc phải đưa ra biện pháp mạnh tay khi tuyên bố dừng sản xuất dòng Swift – mẫu xe chiến lược vốn được lắp ráp chủ yếu tại nhà máy ở Nhật. Tuy nhiên, hiện tại phiên bản thể thao – Swift Sport – vẫn tiếp tục được sản xuất.
Theo kế hoạch ban đầu, Suzuki chỉ dự định tạm dừng sản xuất Swift trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, tình trạng thiếu linh kiện trầm trọng kéo dài khiến thời điểm khôi phục sản xuất liên tục bị trì hoãn.
Suzuki cho biết đang lên kế hoạch tái khởi động một phần dây chuyền sản xuất từ ngày 13/6 và kỳ vọng có thể khôi phục hoàn toàn sau ngày 16/6, nếu nguồn cung nguyên liệu được cải thiện. Tuy nhiên, khả năng phục hồi còn phụ thuộc rất lớn vào diễn biến tiếp theo của chính sách thương mại từ Trung Quốc và nỗ lực quốc tế trong việc đa dạng hóa nguồn cung đất hiếm.
Không chỉ Suzuki, nhiều nhà sản xuất ô tô khác trên thế giới cũng đang đứng trước nguy cơ ngừng hoạt động do thiếu nguồn cung đất hiếm và linh kiện từ Trung Quốc. Một số nhà máy sản xuất phụ tùng ô tô tại châu Âu đã buộc phải dừng dây chuyền. Trong khi đó, Mercedes-Benz cũng đang xem xét các biện pháp phòng vệ trước nguy cơ khủng hoảng chuỗi cung ứng.
Các chuyên gia cảnh báo rằng nếu tình trạng thiếu đất hiếm kéo dài, ngành ô tô toàn cầu có thể đối mặt với cuộc khủng hoảng sản xuất lớn nhất kể từ sau đại dịch COVID-19. Trong bối cảnh xe điện và xe lai hybrid ngày càng phổ biến, nhu cầu về các linh kiện sử dụng đất hiếm như nam châm vĩnh cửu, động cơ điện và cảm biến càng trở nên thiết yếu.
Trước tình hình ngày càng phức tạp, Nhật Bản đang đẩy mạnh các nỗ lực ngoại giao và kinh tế nhằm đa dạng hóa nguồn cung đất hiếm, tránh phụ thuộc vào Trung Quốc. Theo các nguồn tin, Nhật Bản đang có kế hoạch đưa vấn đề này vào các cuộc đàm phán thuế quan sắp tới với Mỹ, với mục tiêu tăng cường hợp tác chiến lược trong lĩnh vực khai thác và xử lý đất hiếm.
Ngoài ra, Tokyo cũng đang khuyến khích các công ty nội địa đầu tư vào khai thác đất hiếm ở các quốc gia như Úc, Việt Nam và Canada – những quốc gia có tiềm năng lớn nhưng chưa được khai thác hết.
Suzuki Swift là mẫu hatchback nổi bật trong phân khúc xe cỡ nhỏ, từng gặt hái thành công lớn tại các thị trường như Nhật Bản, Ấn Độ, châu Âu và Đông Nam Á. Việc mẫu xe này bị tạm dừng sản xuất ngay tại thị trường quê nhà là dấu hiệu cho thấy mức độ nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng nguyên liệu hiện nay.
Trong khi đó, các dây chuyền sản xuất Swift tại các thị trường khác như Ấn Độ, Thái Lan và Hungary hiện vẫn đang hoạt động bình thường. Tuy nhiên, không ai có thể đảm bảo rằng các nhà máy này sẽ không sớm bị ảnh hưởng nếu tình trạng thiếu hụt đất hiếm lan rộng.
Các chuyên gia nhận định, để đối phó với tình trạng thiếu đất hiếm, ngành công nghiệp ô tô cần sớm tìm đến các giải pháp dài hạn, bao gồm:
Đa dạng hóa nguồn cung: Tìm kiếm nguồn nguyên liệu thay thế từ các quốc gia ngoài Trung Quốc.
Phát triển công nghệ tái chế: Đầu tư vào công nghệ tái chế đất hiếm từ thiết bị cũ.
Thiết kế lại linh kiện: Sử dụng vật liệu thay thế hoặc công nghệ mới giảm phụ thuộc vào đất hiếm.
Việc Suzuki Swift phải tạm dừng sản xuất tại Nhật Bản không chỉ là một sự kiện riêng lẻ, mà là hồi chuông cảnh báo cho toàn bộ ngành công nghiệp ô tô toàn cầu trước nguy cơ phụ thuộc quá mức vào một nguồn cung duy nhất – Trung Quốc. Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang ngày càng phức tạp và bất định, các doanh nghiệp cần có chiến lược dài hạn và linh hoạt hơn để thích ứng với những thay đổi đột ngột trong môi trường kinh doanh quốc tế.
Xem thêm tại đây:
VIET HAN TRANSPORT Cung Cấp Dịch Vụ Gửi Mật Ông Đi Hàn
Dịch vụ gửi măng khô từ Việt Nam sang Nhật Bản giá rẻ